شماره سند:
تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۴/۰۶
مهلت ارسال پیشنهاد: ۱۴۰۰/۰۴/۳۰
فرصتها: براساس پیشنهادها قابل مذاکره خواهد بود.
تماس : ۰۲۱۸۸۳۹۸۵۶۳ – ۰۲۱۸۸۳۹۸۵۴۳
ارسال پروپوزالها: https://ghazal.inif.ir/grant
امروزه یکی از دغدغههای اصلی در صنعت کشاورزی، مبارزه با آفات به منظور حفظ سلامتی کامل محصولات است. دانشمندان این حوزه به دلیل اثر مخرب برخی از روشهای دفع آفات بر سلامتی محصولات کشاورزی، به تحقیق، بررسی و سنتز در زمینه فرومونهای جنسی حشرات (بدون اثر مخرب)، روی آوردهاند.
حشرات نر و ماده یک گونه، جهت تولید مثل، معمولاً با موادشیمیایی خاصی به نام فرومونهای جنسی بایکدیگر ارتباط برقرار میکنند که غالباً ترشح این مواد بر عهده حشرات ماده بوده و حشرات نر به کمک شاخکهایشان آن را دریافت میکنند و به سمت مادهها جلب میشوند. فرومونها قادر هستند گیرندگان پیام (حشرات نر یک گونه) را تحریک کنند و بر رفتار آنها تأثیر بگذارند.
با توجه به اینکه آفت بیدکلم یا شبپره پشتالماسی، از شایعترین و مضرترین آفات گیاهان چلیپاییان نظیر کلم، کلزا و غیره است، نیاز ضروری به توسعه فرومون جنسی پروانه کرم بیدکلم جهت به دام انداختن حشرات نر، احساس میشود تا بتوان با کسب دانش فنی و سنتز بومی این فرومون، به مبارزه با این نوع آفت شایع در مزارع کلم و کلزا در کشور، بدون اثر سوء روی محصولات کشاورزی پرداخت. به دلیل اثرگذاری بهتر فرومون جنسی بومی بیدکلم با توجه به اقلیم و آب و هوای هر منطقه تحت کشت کلم و کلزا، سنتز این فرومون جنسی میبایست بهصورت بومی در کشور انجام شود. همچنین سنتز این فرومون در داخل کشور، از جنبه اقتصادی بسیار مقرون به صرفه خواهد بود.
امروزه از فرومونهای مصنوعی در مبارزه با آفات کشاورزی استفاده میشود. بهترین روش برای کنترل آفات بید کلم، استفاده از فرومونهای جنسی این آفت است و با استفاده از 30 تا 35 تله فرومونی در هر هکتار برای شکار انبوه، میتوان آن را کنترل نمود. در ایران پروانه کرم بیدکلم در تهران، سواحل دریای خزر، آذربایجان، اصفهان، خراسان و فارس نیز وجود دارد. نکته حائز اهمیت در سنتز این فرومون، تولید آن بر اساس اقلیم، آب و هوا و منطقه تحت کشت محصولات کلم و کلزا است، زیرا با تغییر اقلیم و آب و هوا، نیاز به تغییر درصد اختلاط فرومون جنسی میباشد. لذا امکان استفاده بهینه از فرومونهای وارداتی وجود ندارد و میبایست بر حسب مزارع هر اقلیم در کشور، فرومون بومی مخصوص همان اقلیم، سنتز و استفاده شود.
در این مسئله تحقیقاتی، لازم است گروه مجری تحقیق با بررسی مقالات، اختراعات و پژوهشهای جدید روش تولید مقرون به صرفه ماده اصلی فرومون جنسی بیدکلم را انتخاب نماید. سپس، لازم است سنتز و فرایند تولید فرومون مورد نظر انجام شود. آنگاه فرومون سنتز شده باید در چند مرحله خالصسازی شود، البته با توجه به تفاوت اقلیم مزارع تحت کشت خانواده کلم، لازم است ترکیبات اصلی موجود در سنتز این فرومون، به حسب نیاز تغییر کنند. درنهایت، می بایست فرمولاسیون فرومون بومی با رویه ایرانی استحصال گردد و مراحل متعدد تست صحرائی آن، توسط کارشناسان گروه مجری انجام شود و به تأیید سازمان حفظ نباتات کشور برسد. البته در تست صحرائی برای هر هکتار به طور مرسوم، حداقل دو تله فرومونی با غلظت یک تا دو میلیگرم در نقاط معینی از مزرعه کار گذاشته می شود تا بتوان عواملی چون میزان جلبشوندگی آفات به فرومون، میزان رهاسازی، و اثرگذاری فرومون سنتز شده را مورد سنجش قرار داد. پس از حصول نتایج گزارش تست صحرائی میتوان اعلام نمود که فرومون جنسی پروانه کرم بیدکلم برای مزرعه موردنظر تا چه میزان اثرگذار و پاسخگو خواهد بود.
لازم به ذکر است که گیاهان خانواده کلم (شامل کلم، کلزا، گلکلم، کلمقمری، تربچه و شلغم)، تولیدکننده ماده گلوکوسینولات هستند اما بیولوژی آفت بیدکلم به صورتی است که ضرر چندانی برای گیاه کلزای زمستانه ندارد.
پروپوزالها صرفاً باید در چارچوب موردنظر صندوق نوآوری و شکوفایی، تدوین و حداکثر تا تاریخ 30 تیرماه 1400 در سامانه غزال به آدرس https://ghazal.inif.ir/grant ارسال شوند. پروپوزالهایی که در چارچوبی غیرازآن، یا به روشهای دیگر به دست صندوق برسند، وارد فرایند ارزیابی نخواهند شد.