طراحی و توسعه پوشش های خوراکی افزایش دهنده عمر پس از برداشت محصولات کشاورزی
اشتراک گذاری با دوستان
اشتراک گذاری در linkedin
اشتراک گذاری در twitter
اشتراک گذاری در facebook
اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در whatsapp
وضعیت: بسته

  شماره سند:

  تاریخ انتشار: 1401/05/18

  مهلت ارسال پیشنهاد: 1401/06/05

  فرصت‌ها: براساس پیشنهاد‌ها قابل‌ مذاکره خواهد بود.

 تماس : 02166539734 – 02166533864

  ارسال پروپوزال‌ها: https://ghazal.inif.ir/grant

ضرورت مسئله

کشور ایران به دلیل الگوی حاکم بر اقتصاد خود و نیز مختصات اقلیمی منحصربه‌فرد، از دیرباز به‌عنوان یکی از قطبهای تولید محصولات متنوع کشاورزی مطرح بوده است. طبیعتاً در کشوری با ظرفیت‌های زراعی مشابه ایران، بهره‌وری در تولید، یک مسئله حیاتی به شمار می‌رود. بخشی از شاخص‌های مرتبط با بهبود مؤلفه‌های تولید محصول، مربوط به انتقال سالم محصول از محل تولید تا مصرف می‌باشد.

با بررسی فضای حاکم در حوزه نگهداری محصولات پس از برداشت، وجود یک چالش اساسی در این حوزه نمایان می‌گردد. اگرچه این چالش مختص به ایران نبوده و در تمام کشورهای جهان کمابیش شیوع دارد، اما رفع نسبی آن می‌تواند صرفه‌جویی چشمگیری در چرخه اقتصاد ملی ایجاد نماید.

باتوجه ‌به اینکه شتاب‌دهنده طی سال‌های اخیر تمرکز جدی بر موضوع تکمیل چرخه تأمین غذای سالم داشته است، تلاش بر آن است تا با دستیابی به  فناوری‌هایی که منجر به افزایش بهره‌وری در بخش کشاورزی می‌شوند، زنجیره این فناوری‌ها تکمیل گردد. با درنظرگرفتن این الزامات، هدف از این پروژه تحقیقاتی،  تولید یک محصول با قابلیت کاهش هدررفت محصولات کشاورزی است.

مشروح مسئله تحقیقاتی

به طور میانگین ۳۰ درصد از محصولات کشاورزی در ایران، سالانه و به دلیل اتلاف هدر می‌روند. وضعیت ضایعات محصولات کشاورزی در سطح بین‌المللی نیز شرایط چندان بهتری نسبت به ایران ندارد.

خسارات مالی وارد شده به اقتصاد ملی ناشی از این میزان اتلاف منابع،  حدود ۳۰۰ هزار میلیاردتومان برآورد شده که مبلغ قابل توجهی است. البته این عدد صرفاً به توصیف خسارت مالی مستقیم ناشی از ارزش ریالی محصولات ازدست‌رفته اشاره دارد و برای ارائه توصیف دقیق‌تر از ابعاد این زیان می‌بایست موارد ذیل نیز به تحلیل پیرامون هدررفت منابع کشور در این حوزه افزوده شود:

  • آسیب‌های حوزه آب: باتوجه ‌به آمارهای مربوط به میزان مصرف آب در بخش کشاورزی کشور، سالانه حدود ۲۰ میلیارد مترمکعب از منابع آب بابت تولید محصولات اتلاف شده کشاورزی به هدر می‌رود. این میزان هدررفت در واقع حدود ۵ برابر کل آب مصرفی در بخش شرب کشور بوده و معادل میزان آبی است که کشور ما برای خروج کامل از بحران آب به آن نیاز دارد.
  • آسیب‌های حوزه گازهای گلخانه‌ای: دفن حدود ۴۰ میلیون تن محصول کشاورزی ضایعاتی در طبیعت به معنای تولید ده‌ها میلیون تن گاز گلخانه‌ای در طبیعت است.
  • آسیب‌های تبدیل ضایعات به شیرابه: باتوجه ‌به تولید حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ لیتر شیرابه از هر مترمکعب زباله تر،‌ این میزان ضایعات می‌تواند منجر به رها‌سازی میلیون‌ها مترمکعب شیرابه در محیط‌زیست گردد.
  • مخاطرات ناشی از تضعیف کشور در حوزه امنیت غذایی: بروز بحران در کشورهای روسیه و اوکراین و قبل از آن محدودیت‌های میدانی در ورود فناوری‌ها و نهاده‌های موردنیاز بخش کشاورزی کشور بر اثر تحریم‌های بین‌المللی، اهمیت بیش‌ازپیش افزایش بهره‌وری در بخش غذا را خاطرنشان می‌سازد. اتلاف حدود یک‌سوم از منابع غذایی کشور در اثر ضایعات (حتی گندم) نشان می‌دهد ساختار تأمین غذای کشور تا چه میزان در معرض آسیب‌دیدن از هدررفت در این حوزه است.

گام‌های تحقیق

  • فرایند مطالعاتی با استخراج مقالات و پتنت‌های پیشین
  • تولید نمونه اولیه با رعایت ویژگی‌های ذکر شده در الزامات تحقیق
  • آزمایش بر روی نمونه اولیه تولید شده
  • رفع ایرادات احتمالی نمونه اولیه
  • بهینه‌سازی فرمولاسیون و دستیابی به فرمول نهایی

خروجی‌های مورد انتظار تحقیق

  • پوشش خوراکی محلول در آب، با صرفه‌پذیری اقتصادی بالا و بدون ایجاد اختلال در طعم و ظاهر محصولات کشاورزی (فلفل دلمه‌ای و گوجه‌فرنگی) که میزان ضایعات را حداقل تا ۴۰ درصد کاهش دهد.

الزامات تحقیق

  • پوشش اعمال شده بر روی سطح محصول، ماهیت خوراکی داشته و از مواد اولیه مجاز تشکیل شده باشد.
  • پوشش مذکور بر طعم و ظاهر محصول اثری نداشته باشد.
  • پوشش موردنظر به‌راحتی و در تماس با آب شسته شود.
  • قیمت پوشش موردنظر کاملاً اقتصادی و قابل پرداخت توسط مشتری باشد.
  • مواد اولیه پوشش به‌راحتی و ترجیحاً از بازار داخل قابل تأمین باشد.
  • فرایند (شامل تجهیزات و روش) استفاده از پوشش موردنظر آسان، کم‌هزینه و بدون نیاز به نیروی ماهر باشد.
  • ‌فرمول دارای حد بالای پیچیدگی باشد، به‌نحوی‌که بتوان آن را بدون نگرانی از افشاء فرمولاسیون، به شرکای خارج از کشور صادر نمود.
  • پوشش دادن تمام مراحل فسادپذیری محصول از تولید تا مصرف به طوری که محصول نهایی در تمام مراحل چرخه تولید تا مصرف بر کاهش ضایعات تاثیر مثبت داشته و کارکرد آن محدود به برخی از عوامل فسادپذیری محصولات نباشد.
  • استفاده از فرمولاسیون پیشنهادی به طور ویژه بر روی فلفل‌دلمه‌ای و گوجه‌فرنگی به کاهش حداقل ۴۰ درصدی نسبت به شرایط نمونه کنترل در ضایعات منجر گردد.
  • فرمولاسیون نهایی پتانسیل دریافت تمام مجوزهای مربوطه را داشته باشد.

تجهیزات و زیرساخت‌هایی که متقاضی تحقیق می‌تواند در اختیار مجری قرار دهد

  • در صورت نیاز مجری به زیرساخت مشخص، امکان تأمین این زیر ساخت‌ها به‌صورت اعتباری در برخی دانشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری فراهم خواهد بود.
  • امکانات اولیه برای انجام تست‌های عمومی در صورت کاهش هزینه، فراهم خواهد بود.

گلوگاه‌های احتمالی

  • تأمین مواد اولیه
  • عملکرد با ثبات محصول در شرایط گوناگون مصرف
  • دریافت کلیه مجوزها
  • انطباق با سلایق مشتریان

معیارهای ارزیابی و انتخاب مجری

  • تحصیلات و سوابق تیم تحقیقاتی و تناسب آن با مسئله
  • رویکرد فنی تیم تحقیقاتی به مسئله
  • دسترسی به تجهیزات آزمایشگاهی و مواد اولیه و سایر الزامات اجرای تحقیق
  • زمان و هزینه اجرای تحقیق

تسهیم مالکیت فکری

  • مالکیت معنوی: مجری در مالکیت معنوی ناشی از اجرای تحقیق سهیم خواهد بود و انتشار مقاله مشترک توسط مجری و متقاضی در ژورنال‌های داخلی و خارجی، ارائه مقاله در کنفرانس‌ها و سمینارها با موافقت و اشاره به نام همه دست‌اندرکاران مجاز خواهد بود.
  • مالکیت منافع مادی: باتوجه ‌به مدل کسب‌وکار شتاب‌دهنده‌ متقاضی، 35 درصد از منافع مالی ناشی از توسعه این فناوری متعلق به شتاب‌دهنده‌ متقاضی بوده و 65 درصد از منافع مالی نیز به مجری تعلق خواهد گرفت.

روش ارسال پیشنهاد

پروپوزال‌ها صرفاً باید در چارچوب موردنظر صندوق نوآوری و شکوفایی، تدوین و حداکثر تا تاریخ 22 مرداد‌ماه 1401 در سامانه غزال به آدرس https://ghazal.inif.ir/grant ارسال شوند. پروپوزال‌هایی که در چارچوبی غیرازآن، یا به روش‌های دیگر به دست صندوق برسند، وارد فرایند ارزیابی نخواهند شد.